تنگی دریچه میترال

تنگی دریچه میترال
تنگی دریچه میترال یک نوع بیماری است که به آن تنگی میترال نیز گفته می‌شود. عامل تنگی میترال، باریک شدن دهانه دریچه میترال است.

دریچه میترال

در سمت چپ قلب ما دریچه میترال قرار دارد که بین دهلیز و بطن واقع شده است. دهلیز در بالای قلب و بطن در پایین آن قرار دارد، که خون از طریق دریچه میترال از دهلیز چپ در مسیر بطن چپ به دریچه آئورت پمپ می‌شود. وقتی دریچه میترال سالم باشد، به خون اجازه می‌دهد که وارد شود ولی از برگشت آن جلوگیری می‌کند.

تنگی دریچه میترال

تنگی دریچه میترال یک نوع بیماری است که به آن تنگی میترال نیز گفته می‌شود. عامل تنگی دریچه میترال، باریک شدن دهانه دریچه میترال است. این مسئله باعث می‌شود که خون به میزان کافی نتواند از طریق آن جریان یابد. تنگی دریچه میترال به انگلیسی Mitral valve stenosis گفته می‌شود.

تنگی دریچه میترال باعث می‌شود که فرد مبتلا دچار تنگی نفس و دشواری در نفس کشیدن و خستگی شود که این عوامل باعث به وجود آمدن لخته شدن خون در قلب و در پی آن نارسایی قلب می‌شود.

علت اصلی به وجود آمدن تنگی دریچه میترال، زخم ناشی از تب روماتیسمی می‌باشد. تب روماتیسمی در اکثر کشورها از بیماری‌های رایج محسوب می‌شود ولی در کشور آمریکا به دلیل شناسایی زودهنگام بیماران و همچنین درمان عفونت‌های ناشی از باکتری استرپتوکوک، بسیار نادر است.

 

عوامل به‌وجودآورنده تنگی دریچه میترال

اولین عامل به‌وجودآورنده این بیماری تب روماتیسمی می‌باشد. تب روماتیسمی معمولاً از بیماری‌های دوران کودکی به شمار می‌آید. این تب در اثر پاسخ سیستم ایمنی بدن به عفونت باکتریایی استرپتوکوک به‌وجود می‌آید. از عوارض رایج این باکتری، ایجاد تب مخملک و عفونت گلو می‌باشد. این عامل مهم‌ترین دلیل تنگی دریچه میترال است.

اندام‌هایی که بیشتر تحت تاثیر تب این باکتری قرار می‌گیرند مفاصل بدن و قلب هستند. ایجاد التهاب در مفاصل و ناتوانی موقتی و حتی مزمن، در انجام فعالیت‌ها از عوارض تب روماتیسمی بر روی آن‌ها می‌باشد.

 

تاثیر تب روماتیسمی بر روی قلب باعث می‌شود که مشکلاتی برای این اندام به وجود بیاید که این عوارض عبارتند از:

تأثیر بر روی پوشش داخلی قلب که به آن اندوکاردیت قلب گفته می‌شود.

تأثیر بر روی عضلات قلب که به آن میوکاردیت قلب گفته می‌شود.

تأثیر بر وضعیت غشای اطراف قلب که به آن پریکاردیت قلب گفته می‌شود.

درگیر کردن دریچه میترال قلب یا سایر دریچه‌ها باعث ایجاد بیماری قلبی روماتیسمی که یک بیماری مزمن قلبی است به شمار می‌آید. این بیماری مزمن، دارای نشانه‌هایی است که ممکن است در طی 5 تا 10 سال بعد از ایجاد تب روماتیسمی بروز کنند.

با توجه به اینکه تب روماتیسمی در کشور آمریکا رایج نیست، نتایج مطالعات بالینی نشان می‌دهد که افراد مبتلا به این بیماری در کشور آمریکا، از مهاجرین کشورهایی با بیماری تب روماتیسمی بوده‌اند. عوامل شناخته شده‌ای برای ایجاد بیماری تب روماتیسمی وجود ندارد ولی نتایج مطالعات نشان داده‌اند که زنان تا سه برابر بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.

دومین عاملی که باعث ایجاد تنگی دریچه میترال قلب مخصوصاً در نوزاد و کودک می‌شود، نقص مادرزادی قلب است. تولد نوزادانی با تنگی دریچه قلب معمولاً منجر به جراحی قلب آن‌ها برای درمان می‌شود.

سومین عامل ایجاد تنگی دریچه قلب که ممکن است بسیار نادر باشد، جمع شدن کلسیم و تنگی دریچه است.

عوامل دیگر ایجاد تنگی دریچه میترال قلب عبارتند از: تومورهای سرطانی، لخته شدن خون در دریچه‌های قلب، اشعه درمانی با پرتوهای خطرناک که یک عامل از آن‌ها به‌تنهایی می‌تواند باعث تنگی دریچه میترال شود.

علائم تنگی دریچه میترال قلب

سرفه کردن‌های مکرر همراه با خون یا بدون خون

افراد مبتلا به تنگی دریچه میترال در هنگام ورزش کردن یا دراز کشیدن به تنگی نفس دچار می‌شوند.

درد در ناحیه قفس سینه مخصوصاً سمت چپ آن

به‌وجودآمدن ورم در پا و بیشتر مچ پا

خستگی‌های پی در پی

صورتی یا بنفش شدن گونه‌های فرد مبتلا

عفونت‌های تنفسی

تپش قلب یا لرزش شدید در قلب در افرادی که تنگی دریچه میترال آن‌ها بسیار شدید است.

کودکانی که مبتلا به تنگی دریچه میترال هستند رشد جسمی و روانی کمی دارند.

از علائم نادری که ممکن است در برخی از افراد اتفاق بیفتد، احساس درد و انقباض در سینه افراد بیمار است. ممکن است این افراد احساس کنند که درد سینه آن‌ها به سمت بیرون هدایت می‌شود. در بعضی از افراد که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است هیچ علائمی را بروز ندهند، یا اینکه بروز علائم فقط در هنگام انجام فعالیت‌های سنگین باشد. ولی بیشتر در مواقع استرس و عفونت‌های بارداری علائم به‌طور مشخص ظاهر می‌شوند.

بنابراین علائم تنگی دریچه میترال در بارداری در صورت داشتن عفونت مادر باردار، به‌وضوح ظاهر می‌شوند.

تمام افرادی که علائم بالا را احساس می‌کنند باید در اسرع وقت به مطب پزشک متخصص قلب مراجعه نمایند تا معاینه و آزمایش‌های لازم را انجام دهند و در صورت نیاز، درمان‌های لازم را با مشاوره پزشک آغاز نمایند.

تنگی دریچه میترال

تشخیص تنگی دریچه میترال

تشخیص تنگی دریچه میترال باید توسط پزشک انجام شود. متخصص قلب و عروق با انجام چند آزمایش، بیماری شما را تشخیص داده و درمان مناسب برای شما را آغاز می‌کند.

استفاده از معاینه بدنی: متخصص با دستگاه استتوسکوپ صدای قلب شما را گوش می‌کند، زیرا شنیدن صدای غیرمعمول از علائم تنگی دریچه میترال به شمار می‌آید. همچنین وجود آریتمی و مایعات در ریه‌های فرد مبتلا نیز از علائم این بیماری هستند.

آزمایشات تصویربرداری: برای تأیید تشخیص پزشک، استفاده از تصویربرداری قلب مهم است. آزمایشات تصویر برداری عبارتند از:

استفاده از تصویربرداری اکوکاردیوگرام: این آزمایش از امواج اولتراسوند استفاده می‌کند که تصاویر زنده ای از قلب و عملکرد آن را نشان می‌دهد و مختص آزمودن تنگی دریچه میترال قلب است.

استفاده از آزمایش اشعه ایکس برای قفسه سینه: در این روش با تابش مقدار کمی از این اشعه تصاویری از قلب و ریه بر روی مانیتور نمایش داده می‌شود.

اکوکاردیوگرام از راه مری: در این نوع آزمایش، متخصص به مری شما یک دستگاه وصل می‌کند. با توجه به اینکه مری در پشت قلب قرار دارد، تصاویر دقیقی از اکوکاردیوگرام توسط مانیتور نمایش داده می‌شود.

آزمایش کاتتریزاسیون قلب: این روش است که در آن پزشک یک لوله باریک را به بازو سپس ران فوقانی یا گردن وصل می‌کند. با توجه به اینکه این لوله به مانیتور وصل است، می‌تواند از رگ‌های خونی و قلب تصویربرداری انجام دهد. هرچند این روش از دقیق‌ترین روش‌های تشخیص به شمار می‌آید ولی می‌تواند پرخطرترین آن‌ها نیز باشد.

آزمایشاتی برای بی‌نظمی ریتم قلب: نوار قلب یا EKG ناهنجاری‌های ریتم قلب را نشان می‌دهد.

تست‌های استرس: این تست‌ها در مواقعی انجام می‌شود که علائم زیاد در شما مشخص نیست بنابراین پزشک در هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی شما را تحت نظر قرار می‌دهد که بتواند بیماری را بهتر تشخیص دهد.

 

چگونه تنگی دریچه میترال درمان می‌شود؟

درمان تنگی میترال بستگی به شدت آن دارد. در صورتی که این بیماری از نوع خفیف آن باشد، ممکن است پزشک هیچ درمانی را برای شما توصیه نکند. به هر حال شما با داشتن کوچک‌ترین علائم باید به پزشک مراجعه کنید و تحت نظر قرار بگیرید. توجه داشته باشید که استفاده خودسرانه از داروها بیماری را تشدید می‌کند.

درمان تنگی دریچه میترال، بسته به علائم و شدت بیماری، می‌تواند بسیار متفاوت باشد. اگر علائمی ندارید و فقط تنگی دریچه میترال خفیف است، ممکن است به هیچ درمانی نیاز نداشته باشید. در صورتی که علائم شما مشهود باشد، با دارو بیماری قابل درمان است، ولی در صورت شدید بودن تنگی دریچه، برای درمان از جراحی‌های مخصوص تنگی میترال استفاده می‌شود.

 

علائم تنگی میترال

برای کمک به بهبود سریع‌تر تنگی دریچه میترال پزشک ممکن است توصیه‌هایی را برای بیماران داشته باشد. از جمله این توصیه‌ها، رعایت رژیم غذایی مناسب است که در این رژیم باید بیماران از مصرف الکل و کافئین خودداری کنند. ورزش‌های سنگین ممکن است باعث شدیدتر شدن علائم بیماری شوند، بنابراین پزشک ورزش مناسب برای تنگی دریچه میترال را به بیماران آموزش می‌دهد که معمولاً ورزش‌های هوازی سطح پایین هستند.

این بیماری باید هر چه سریع‌تر درمان شود، زیرا خطرات نارسایی دریچه میترال منجر به افزایش احتمال سکته‌های قلبی می‌شود. هرگونه درمان از جمله درمان گیاهی تنگی دریچه میترال باید با مشورت پزشک انجام شود، زیرا مصرف خودسرانه داروهای آزاد، ممکن است بیماری را شدت بخشند.

 

درمان تنگی دریچه میترال

استفاده از داروهای رقیق کننده خون یا ضد انعقاد خون که باید توسط پزشک تجویز شده و دوره مصرف آن تعیین شود.

استفاده از آسپرین

استفاده از مسدودکننده‌های کانال کلسیمی یا مسدودکننده‌های بتا برای کاهش ضربان قلب فرد مبتلا

استفاده از داروهای ضد آریتمی که برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی یا سایر مشکلات مربوط به دریچه میترال مناسب می‌باشد.

تعویض دریچه میترال

تعویض شیر مکانیکی

جراحی دریچه میترال

 

جراحی‌های موجود برای درمان تنگی دریچه میترال

جراحی کامیشروتومی (Commissurotomy): این نوع درمان در صورتی که با بالون زدن تنگی میترال برطرف نشود مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این جراحی، عمل قلب باز صورت می‌گیرد تا تمام رسوبات کلسیم موجود در دریچه قلب پاک شوند. در این روش جراحی، فرد مبتلا بر روی یک ماشین بای پس قلب قرار می‌گیرد و در صورت تنگی مجدد، این روش می‌تواند تکرار شود.

جراحی تعویض دریچه میترال: در مواردی جراح قلب ترجیح می‌دهد که دریچه میترال برداشته شده و با یک دریچه دیگر جایگزین شود. معمولاً دریچه‌های قابل جایگزین شدن فلزی می‌باشند که احتمال لخته خون در آن‌ها زیاد است و در صورت جراحی و استفاده از دریچه فلزی باید حتماً داروهای رقیق کننده خون مصرف شود.

تعویض دریچه میترال با دریچه‌های بافتی: در این نوع جراحی دریچه میترال با دریچه فرد فوت شده، گاو یا خوک تعویض می‌شود.

تمام افرادی که به تنگی دریچه میترال مبتلا هستند و نیاز به جراحی دارند قبل از انجام جراحی باید تمام معایب و مزایای انواع جراحی‌ها را از زبان دکتر جراح خود بشنوند تا بتوانند به کمک جراح خود تصمیم درست را در جهت درمان بیماری بگیرند.

 

میزان خطرناک بودن تنگی دریچه میترال

زنان باردار در صورتی که دچار تنگی دریچه میترال هستند باید قبل از بارداری با متخصص قلب و عروق مشورت نمایند، زیرا تنگی دریچه میترال در بارداری اگر از نوع شدید باشد، علاوه بر خطراتی برای مادر ممکن است منجر به سقط جنین شود. پس بهترین راهکار مشاوره گرفتن از متخصص قلب و عروق در این رابطه است. قطعاً یک پزشک با تجربه می‌تواند راهکارهای درستی را به شما ارائه دهد.

از خطرات دیگر این بیماری، تنگی دریچه قلب در بزرگسالان است. این افراد باید تحت حمایت بیشتری برای درمان قرار بگیرند مخصوصاً اگر درمان آن‌ها با استفاده از جراحی و تعویض دریچه انجام شود. قطعاً اگر درمان و جراحی این افراد به وسیله جراح ماهر انجام شود موفقیت در درمان آن‌ها بسیار رضایت‌بخش خواهد بود.

بیماری تنگی دریچه میترال ممکن است در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. افراد با رعایت رژیم غذایی و همچنین کنترل وزن خود با استفاده از ورزش‌های هوازی سبک می‌توانند تا حدودی از این بیماری پیشگیری نمایند. در صورت مبتلا به این بیماری، تشخیص به‌موقع آن توسط پزشک می‌تواند بهبود بیماری را تسریع نماید، ولی اگر درمان را در مراحل شدید بیماری انجام دهیم، ممکن است راهی به جز جراحی برای درمان وجود نداشته باشد. به هر حال مراجعه به متخصص قلب با تجربه در این زمینه می‌تواند برای افراد مبتلا بسیار کمک‌کننده باشد.

در صورت جراحی و همچنین تعویض دریچه میترال، مراقبت‌های بعد از جراحی بسیار اهمیت دارد، زیرا در صورت رعایت نکردن توصیه‌های پزشک ممکن است وضعیت شما بدتر شود و منجر به تکرار جراحی شود. در هر حال تنگی دریچه میترال به راحتی می‌تواند درمان شود به شرطی که درمان‌های اختصاصی را انجام داده و مسائل پیشگیری‌کننده را رعایت کنید.

فهرست مطالب صفحه

نوشته قبلی

تنگی دریچه آئورت

نوشته بعدی

درمان آنوریسم آئورت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جهت مشاوره با پزشک فرم زیر را تکمیل و ارسال نمایید جهت تعیین وقت با شما تماس گرفته می شود