آنژیوگرافی کلیه در عصر حاضر، بیماری‌های کلیوی و مشکلات مربوط به عروق خونی در حال افزایش است و ابزارهای تشخیصی نوین نقش مهمی در تشخیص سریع و دقیق این بیماری‌ها دارند. یکی از این ابزارهای پیشرفته، آنژیوگرافی است که به کمک تصاویر دقیق از عروق خونی می‌تواند انسدادها، تنگی‌ها یا ناهنجاری‌های دیگر را شناسایی کند. این مقاله با هدف بررسی جامع و تخصصی آنژیوگرافی کلیه به شما اطلاعات دقیقی درباره‌ی این روش تشخیصی ارائه می‌دهد. علاوه بر توضیح دقیق فرآیند، به علل انجام آن و نقش آن در درمان بیماری‌های کلیوی پرداخته می‌شود. استفاده از این روش می‌تواند برای پزشکان و بیماران به‌ویژه در مواقع بحرانی، بسیار مفید باشد.

تنگی عروق کلیوی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

چندین آزمایش برای تشخیص تنگی عروق کلیوی وجود دارد. آنها را می‌توان به آزمایش‌های تصویربرداری و تست‌های عملکردی تقسیم کرد. آزمایشات تصویربرداری، تصویری از رگ خونی و آناتومی آنها را ارائه و میزان باریک شدن را نشان می‌دهد. آزمایشات عملکردی، اطلاعاتی در مورد اینکه آیا باریک شدن به اندازه‌ی کافی برای ایجاد فشار خون بالا یا اختلال عملکرد کلیه مهم است، ارائه می‌دهد. هر یک از این آزمون‌ها دارای مزایا و کاستی‌هایی هستند.

آنژیوگرافی کلیه

همان‌طور که اشاره شد، این نوع آنژیوگرافی برای بررسی وضعیت عروق کلیوی استفاده می‌شود. این روش به‌ویژه در بیماران مبتلا به فشار خون بالا یا نارسایی کلیوی که ناشی از انسداد یا تنگی عروق است، بسیار مفید است.

آنژیوگرافی کلیه چیست؟

آنژیوگرافی عروق کلیه یک روش تشخیصی پیشرفته است که برای بررسی عروق خونی کلیه‌ها استفاده می‌شود. این روش با استفاده از تزریق ماده حاجب به داخل عروق خونی کلیه و سپس تصویربرداری با اشعه ایکس، به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات عروقی نظیر تنگی یا انسداد را شناسایی کنند.

در برخی از موارد، عروق کلیوی ممکن است به دلیل افزایش سن، بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا فشار خون بالا دچار تنگی یا انسداد شوند. این وضعیت می‌تواند منجر به کاهش خون‌رسانی به کلیه‌ها شود که در نهایت به نارسایی کلیه منجر می‌شود. آنژیوگرافی کلیه به‌عنوان یک روش دقیق و تخصصی، نقش مهمی در تشخیص زودهنگام این مشکلات دارد و به پزشکان امکان می‌دهد که درمان‌های لازم را به‌موقع آغاز کنند.

تنگی شریان کلیوی چیست؟

شریان‌های کلیوی خون را از قلب به کلیه‌ها منتقل می‌کنند. آنها مستقیماً از آئورت (شریان اصلی خارج شده از قلب) در هر دو طرف منشعب می‌شوند و به هر کلیه امتداد می‌یابند. این شریان‌ها حجم زیادی از خون را به کلیه‌ها منتقل می‌کنند تا فیلتر شوند. قلب تقریباً 5 لیتر خون در دقیقه پمپاژ می‌کند. حدود 1.5-1.5 لیتر (25 درصد) از حجم کل خون پمپ شده توسط قلب در هر دقیقه از کلیه‌ها عبور می‌کند.

تنگی شریان کلیوی (باریک شدن) کاهش قطر عروق کلیوی است. محدودیت جریان خون به کلیه‌ها احتمال دارد منجر به اختلال در عملکرد کلیه (نارسایی کلیوی) و فشار خون بالا شود که به آن فشار خون رنوواسکولار گفته می‌شود.

پرفشاری خون عروقی به همان اندازه با تنگی دوطرفه (هنگامی که عروق هر دو کلیه تنگ می‌شوند) مانند تنگی یک‌طرفه رخ می‌دهد. کاهش جریان خون به کلیه‌ها، عملکرد کلیه را مختل می‌کند. تنگی شریان کلیوی احتمال دارد در برخی از بیماران باعث نارسایی کلیه شود. هیچ رابطه‌ی قابل پیش‌بینی بین نارسایی کلیه و تنگی شریان کلیوی وجود ندارد. برخی از بیماران تنگی شدید دوطرفه و عملکرد طبیعی کلیه دارند. بیشتر موارد نارسایی کلیوی مربوط به دیابت، فشار خون بالا، اسکلروز گلومرولی، نفروپاتی کنتراست، سمیت دارویی و سایر علل است.

در این بیماران:

افزایش فشار خون شایع است و به‌طور کلی به‌سادگی با دارو درمان می‌شود.

به همین ترتیب، روش‌های مختلف دیگری برای درمان اکثر بیماران مبتلا به نارسایی کلیه استفاده می‌شود.

برخی از این بیماران ممکن است با استفاده از تکنیک آنژیوپلاستی به اتساع شریان تنگ شده پاسخ مثبت دهند.

بیمارانی که می‌توانند از آنژیوپلاستی بهره‌مند شوند، دارای تنگی شدید (75٪ یا بیشتر) شریان کلیوی هستند و مقاومت عروق کلیوی آن‌ها بسیار بالا نیست.

علت انجام آنژیوگرافی کلیه

پزشکان برای اهداف مختلفی آنژیوگرافی کلیه را توصیه می‌کنند. برخی از اصلی‌ترین دلایل انجام آنژیوگرافی کلیه عبارتند از:

تشخیص تنگی عروق کلیوی: یکی از رایج‌ترین علل انجام آنژیوگرافی کلیه، تشخیص تنگی عروق کلیوی است. تنگی عروق کلیوی می‌تواند باعث کاهش جریان خون به کلیه‌ها و در نهایت منجر به افزایش فشار خون شود. افزایش فشار خون ناشی از مشکلات عروق کلیه یکی از علل اصلی بیماری‌های قلبی و کلیوی است.

ارزیابی تومورها و ناهنجاری‌های عروقی: در برخی موارد، تومورهای کلیه یا ناهنجاری‌های عروقی می‌توانند باعث انسداد یا تغییر شکل عروق کلیوی شوند. آنژیوگرافی کلیه به‌عنوان یک ابزار دقیق برای شناسایی این ناهنجاری‌ها به کار می‌رود و به پزشکان امکان می‌دهد که تصمیم‌گیری‌های لازم را برای درمان بگیرند.

بررسی عملکرد کلیه پس از پیوند: آنژیوگرافی کلیه ممکن است در بیمارانی که پیوند کلیه انجام داده‌اند نیز مورد استفاده قرار گیرد تا عملکرد عروق خونی کلیه پیوندی بررسی شود و از سلامت و جریان خون آن اطمینان حاصل شود.

آمادگی برای جراحی‌های پیچیده: در مواقعی که بیماران نیاز به جراحی‌های پیچیده دارند مانند جراحی قلب اطفال، آنژیوگرافی کلیه می‌تواند به‌عنوان یک ابزار تشخیصی پیش از جراحی به کار رود. این اطلاعات به جراحان کمک می‌کند تا وضعیت عروق کلیوی بیمار را ارزیابی کنند و از هرگونه مشکل احتمالی در طول جراحی جلوگیری کنند.