وارفارین  وابسته به خانواده دارویی معروف به “کومادین” است.

این دارو موجب مهار فعال شدن ویتامین K در کبد می شود. ویتامین K جهت فعالیت برخی از پروتئین های مهم در لخته شدن خون لازم است. با مهار ویتامین K ، این پروتئین ها غیر فعال شده و خاصیت تولید لخته خون ، کاهش خواهد یافت.

وارفارین جزو داروهای “ضد انعقاد خون” است که موجب رقیق شدن خون می شود.

دوز و زمان مصرف دارو

 این دارو به شکل قرص های صورتی رنگ 1 ، 3 و 5 میلی گرمی تولید می شود. ولی در بازار دارویی ایران قرص های 5 میلی گرمی در دسترس است.

 میزان جذب دارو از روده ، متابلیسم کبدی و غلظت خونی آن در افراد مختلف و حتی در مورد یک فرد بسیار متغیر است. علت این امر تداخل وارفارین با غذاها و داروهای متعددی است که می توانند بر جذب و متابلیسم آن اثر گذار باشند. از این رو وارفارین دوز توصیه شده ثابتی ندارد و میزان آن براساس اثربخشی آن و میزان رقیق شدن خون ارزیابی می شود.

معیار اثربخشی دارو در بدن ، انجام آزمایش PT, INR است. میزان INR هدف بسته به نوع بیماری و شرایط بالینی بیمار می تواند متفاوت باشد.

میزان INR هدف در برخی از بیماران با نصف قرص در هفته تامین می شود ولی در برخی دیگر از بیماران به مقادیر بیشتر مانند 2 یا 3 قرص در روز نیاز است.

این دارو یک بار در روز مصرف می شود ولی بسته به پاسخ بدن ، حتی به صورت منقطع و چند روز در هفته هم توصیه می شود.

بهتر است دارو در ساعات عصر یا شب استفاده شود.

وارفارین را می توان خارج از یخچال، در دمای معمولی اطاق به دور از نور مستقیم و حرارت نگهداری کرد.

کاربرد و فواید دارو

 کاربرد اصلی دارو در پیشگیری و درمان تشکیل لخته خون در بدن است.

در بیماران با دریچه های فلزی برای تمام طول عمر

در بیماران با دریچه های حیوانی برای 3 تا 6 ماه اول پس از عمل دریچه

جهت درمان لخته خون در پا DVT.

جهت درمان آمبولی ریه PTE.

جهت جلوگیری از ایجاد لخته خون در افراد با فیبریلاسیون دهلیزی AF

جهت درمان و پیش گیری از ایجاد لخته خون در قلب ، شریان ها و وریدهای بدن

مضرّات و عوارض دارو

وارفارین دارویی است که دامنه غلظت موثر آن بسیار باریک است. به این صورت که افزایش حتی مقدار اندک دارو موجب بروز عوارض و خونریزی می شود و برعکس کاهش دارو موجب غلیظ شدن خون و عدم تاثیر دارو خواهد شد.

اثر این دارو در بدن به آهستگی شروع می گردد و پس از شروع دارو حداقل 5 روز طول می کشد تا اثر دارو در بدن ایجاد شود. برعکس این مطلب هم صحیح است یعنی در صورت قطع دارو تا 5 روز هنوز اثرات دارو در بدن وجود دارد.

مهم ترین عارضه وارفارین “خونریزی” است.

خونریزی از بینی، کبودی زیر پوست، خونریزی از دندان به ویژه با مسواک زدن و دیر بند آمدن خونریزی به دنبال بریدن دست از شایع ترین موارد خونریزی با وارفارین است.

موارد شدیدتر مانند خونریزی از معده یا روده، خونریزی داخلی و مغزی در صورت داشتن بیماری زمینه ای یا مصرف سایر داروهای رقیق کننده خون دیده می شود.

بیماری کبدی یا نارسایی کلیه می توانند موجب تشدید اثر داروی وارفارین و خونریزی گردند. لذا در زمان مصرف این دارو بررسی عملکرد کبد و کلیه به صورت دوره ای توصیه می شود.

مصرف سایر داروهای رقیق کننده خون با وارفارین می تواند موجب تشدید خطر خونریزی گردد. لذا اگر وارفارین مصرف می کنید ، حتما مصرف داروهای دیگر را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

این دارو در حاملگی خطرناک است. اگر تصمیم به بارداری دارید ، حتما یک ماه قبل از بارداری یا به محض اطلاع از بارداری ناخواسته ، وارفارین را قطع نمایید.

مصرف این دارو در کودکان ، افرادی که در معرض ضربات بدنی و افتادن هستند ، افرادی که تنها زندگی می کنند و افرادی که مشکل بینایی و مصرف نامنظم دارو دارند ، می تواند خطرناک باشد.

مصرف مزمن وارفارین می تواند موجب ریزش مو شود.

چند نکته مهم

در ابتدای مصرف دارو ، پزشک معالج برای به دست آوردن دوز موثر برای بیماری شما لازم است به دفعات و شاید روزانه آزمایش INR از شما چک نماید. بعد از تنظیم دوز دارو دفعات آزمایش خون کمتر خواهد شد.

در ابتدای شروع درمان با وارفارین لازم است به مدت حداقل 5 روز همزمان با آن از داروهای تزریقی رقیق کننده خون مانند هپارین استفاده شود.

در صورت نیاز به جراحی یا اعمال دندانپزشکی ، با توجه به خطر خونریزی ، لازم است وارفارین برای مدتی قطع شود. در مورد قطع وارفارین در برخی شرایط احتیاج به بستری و تزریق هپارین در زمان عدم مصرف وارفارین است. لذا قبل از جراحی و قطع وارفارین حتما با پزشک معالج خود مشورت نمایید.

در طول مصرف دارو، در مورد هرگونه بیماری جدیدی که مبتلا شده اید و داروهای تازه ای که برای بیماری های دیگر شما تجویز شده است، حتما با پزشک خود مشورت نمایید.

مصرف الکل هم زمان با مصرف این قرص، می تواند به تشدید خطر خونریزی منجر شود. مصرف الکل عوارض وارفارین را افزایش می دهد.

بهتر است همواره از تولیدات یک شرکت استفاده نمایید به دلیل حساسیت احتمال دارد ترکیبات یک شرکت دیگر با مقادیر سایر شرکت ها مطابقت نکند.

از قطع کردن ناگهانی وارفارین اجتناب نمایید. قطع یا تغییر دوز دارو همواره باید زیر نظر پزشک معالج باشد.

این دارو در شیر وارد نمی شود و مصرف آن در شیردهی بلامانع است.